مهدی آبادی- در سال های اخیر و با گسترش روز افزون شبکه های اجتماعی شاهد آن هستیم که برخی افرادسودجو با دام پهن کردن در این شبکه ها، کلاهبرداری های گوناگون و گسترده ای را برای فریب و سواستفاده از شهروندان هم استانی به راه انداخته اند. به عبارت دیگر گزارش های مکرر پلیس فتا گویای آن است که تمرکز اخاذان و کلاهبرداران روی این بخش به افزایش است که این موضوع باعث فزونی یافتن نگرانی ها در جامعه شده است. به همین بهانه در گفتگو با سرهنگ الوانی رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی به بررسی آخرین وضعیت جرائم سایبری در استان پرداختیم

رشد ۲۱ درصدی جرائم سایبری

رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی در این گفتگو با بیان اینکه با توجه افزایش کاربران فضای مجازی، بر مجرمین این فضا افزوده شده، گفت: طبق بررسی های انجام شده در هفت ماه ابتدایی سال کلاه برداری اینترنتی با فراوانی ۵۰ درصد رتبه اول جرائم حوزه سایبری استان را تشکیل می دهد. سرهنگ الوانی اضافه کرد: برداشت اینترنتی غیر مجاز با ۲۰،درصد، نشر اکاذیب با ۱۴ درصد، و صحت و تمامیت داده های یارانه ای و مخابراتی با ۵ درصد، مزاحمت ها و تهدیدهای اینترنتی با۴ درصد و سایر جرائم نیز با ۷ درصد در رتبه های بعدی تخلفات حوز سایبری را تشکیل می دهد. وی با بیان اینکه در این هفت ماهه با رشد ۲۱ درصدی جرائم سایبری نشبت به مدت مشابه آن در سال قبل بوده ایم، عنوان کرد: اما به همین تناسب همکاران ما در پلیس فتا استان با افزایش ۱۰ درصدی در حوزه کشف جرائم روبه رو بوده ایم.

سطح سواد رسانه ای مردم
باید افزایش پیدا کند

سرهنگ الوانی با اشاره به برگزاری کلاس های آموزشی برای آگاهی شهروندان، گفت: برای ارتقای سواد رسانه ای هم استانی های عزیزمان کلاس های آموزش محور در مدارس، مساجد، ادارات و … توسط کارشناسان پلیس فتا برگزار شده است. وی افزود: در هفت ماهه اول سال ۱۹۴ مصاحبه رادیو و تلویزیون و مطبوعات، ۱۰۸ کار گرافیکی پیشگیری در فضای مجازی، انتشار ۹۲ پاکدست، کلیپ و… در سایت پلیس، ۴۱ کارگاه آموزشی در مدارس، دانشگاه و ادارات استان و انعقاد تفاهم نامه هایی با سازمان های مردم نهاد در جهت اموزش سطح اگاهی مردم انجام شده است. رئیس پلیس فتا با بیان اینکه با افزایش سطح سواد رسانه ای ، جرائم کاهش پیدا می کند، اضافه کرد: متاسفانه بی توجهی در بسیاری از موارد باعث این کلاه برداری ها می شود که شهروندان هم استانی حتما در این حوزه هوشیار باشند و به راحتی به افراد اعتماد نکنند.

مثال هایی برای آگاهی شهروندان

وی در این گفتگو برای اگاهی شهروندان مثال های متعددی از جرائم رایانه ای بیان کرد. الوانی با اشاره به ارسال پیامک های جعلی و برداشت های غیر مجاز از حساب شهروندان، گفت: این پیامک ها با موضوعات مختلف همچون ابلاغیه دادگاه و ثبت نام جاماندگان یارانه برای مردم ارسال می شود که در این پیامک ها به شهروندان می گویند برای مشاهده آن مبلغی را پرداخت کنند. رئیس پلیس فتا اضافه کرد: با این ترفند متاسفانه برخی از شهروندان برای واریز مبلغ به درگاه مورد نظر کلاه برداران هدایت و مشخصات کارت بانکی خود را وارد می کنند که این کار باعث ذخیره این اطلاعات توسط کلاه بردار می شود که در نهایت برداشت های غیر مجاز اتفاق روی می دهد. رئیس پلیس فتا با هشدار به شهروندان درباره این نوع کلاه بردای، اضافه کرد: پیامک های ارسالی توسط نهادهای خاص مانند سامانه ثنا با سرشماره خاصی ارسال می شود و مردم به این نکته توجه کنند که برای مشاهده خدمات دولتی اصلا نیازی به پرداخت مبلغی ندارند.

اجناس اینترنتی را از
مراکز معتبر خریداری کنید

الوانی با بیان اینکه یکی دیگر از موارد کلاه برداری در این فضا، دریافت پیش پرداخت برای ارسال اجناس در فضای مجازی می باشد، تصریح کرد: در برخی از شبکه های اجتماعی که کالایی به فروش می رسد، برخی با مبالغی زیر قیمت واقعی آن در بازار، توجه مشتریان را به خودشان جلب می کنند. وی افزود: شهروندان برای خرید آن کالا پیامک یا تماس برقرار می کنند که فرد برای تحویل کالا مبلغی را به طور پیش پرداخت درخواست می کنند و پس از آنکه که مبلغ به حسابش واریز شد، جنس مورد نظر را تحویل نمی دهند. رئیس پلیس فتا با بیان اینکه مردم نسبت به این خرید و فروش ها حساسیت ویژه ای داشته باشند، گفت: قیمت کالا نباید از ارزش واقعی آن خیلی کمتر باشد و اگر بین قیمت واقعی آن با کالای مد نظر در شبکه اجتماعی تفاوت زیادی را مشاهده کردند، آن کالا را نخرند. به گفته الوانی شهروندان حتما در این موارد کالا را ببینید و از مراکز معتبر خرید کنند تا دچار کلاه برداری های اینترنتی نشوند. رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی ادامه داد: اصلی‌ترین مورد برای اطلاع از معتبر بودن یک فروشگاه اینترنتی توجه به این موضوع است که فروشگاه اینترنتی در سایت فروش خود دارای نشان اعتماد الکترونیکی باشد و این موضوع بیانگر این است که فروشگاه اینترنتی موردنظر از وزارت صنعت, معدن و تجارت مجوز اولیه فروش را دریافت کرده است. وی افزود: فروشگاه‌های اینترنتی دارای اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی هستند که لازم است تمامی فروشگاه‌های اینترنتی از این اتحادیه پروانه کسب اخد کنند، در حقیقت مانند کسب و کارهای فیزیکی در سطح شهر که برای گرفتن پروانه کسب اقدام می‌کنند، فروشگاه‌های اینترنتی نیز پس از طی مراحلی از اتحادیه کشوری پروانه کسب دریافت می‌کنند. به گفته این مقام انتظامی کشور شهروندان در زمان خرید های اینترنتی حتما به آدرس سایت مد نظر نیز توجه کافی داشته باشند.

مشخصات بانکی خودتان را به هرکسی ندهید

الوانی به یکی دیگر از راه های کلاه برداری در این فضا نیز اشاره و بیان کرد: مجرمان سایبری از طریق شبکه‌های اجتماعی خود را با نشان برخی نهادها معرفی و اعلام می‌کنند که شما از طریق قرعه کشی برنده شده‌اید. وی افزود: کلاهبرداران سایبری با استفاده از تماس تلفنی و ارائه اطلاعات شخصی شما بدون ذکر منبع، با اظهار اینکه شما در قرعه کشی برنده شده‌اید سعی در جلب اعتماد کاربران دارند. این مقام انتظامی خاطرنشان کرد: این افراد پس از دریافت اطلاعات حساب و کارت بانکی، اقدام به دریافت رمز دوم و تخلیه حساب‌های آنها می‌کنند. سرهنگ الوانی افزود: مردم هرگز به پیامک‌ها و تماس‌های تلفنی با عنوان شما برنده قرعه کشی ما شده‌اید توجه نکرده و اطلاعات بانکی خود را ارایه ندهند. رئیس پلیس فتا استان گفت: کلاهبرداران برای رسیدن به اهداف خود از طریق تماس تلفنی برای واریز مبلغ جایزه با اغفال شهروندان درخواست ارسال مشخصات کارت اعتباری با تمام مشخصات را می‌کنند که باید در این زمینه هوشیاری لازم صورت گیرد. وی در این گفتگو از مردم خواست که بلافاصله بعد از تخلیه حسابشان این موضوع را به پلیس فتا گزارش دهند تا حسابی که پول به آن انتقال داده شده، مسدود و پول به حساب اصلی بازگشت داده شود. وی به مثالی در این حوزه پرداخت. الوانی گفت: در یکی از شهرستان های استان فردی ۲۰۰ میلیون تومان از حساب یکی از شهروندان برداشت کرده بود که فرد مالباخته بلافاصله به پلیس فتا مراجعه و به راحتی حساب را مسدود کردیم و ۲۰۰ میلیون تومان را به صاحب اصلی آن بازگرداندیم.
در این گفتگو رئیس پلیس فتای استان درخصوص کلاه‌برداری جدید و زیرکانه مجرمان سایبری با شگرد درخواست واریز وجه برای فالوورها بعد از هک اکانت‌های اینستاگرامی به کاربران هشدار داد. الوانی افزود: کلاه‌برداران با استفاده از هک اکانت اینستاگرام کاربران و درخواست پول از آشنایان آن‌ها به کسب درآمد نامشروع می‌پردازند. وی ادامه داد: شهروندان باید قبل از واریز وجه به حساب دوست خود که به این شیوه درخواست کمک کرده است، با شماره صاحب اکانت تماس بگیرند و از صحت درخواست وی مطمئن شوند.

از ارسال تصاویر شخصی
به اشخاص جدا خودداری کنید

وی درخصوص مزاحمت های اینترنتی در فضای مجازی هم گفت: شبکه های اجتماعی در زندگی نوجوانان و جوانان ما نفوذ کرده و بسیاری به دنبال دوستی های مجازی در این فضا هستند. الوانی افزود: پس از مدتی اعتماد اولیه در ارتباط برقرار می شود، خانم فیلم‌ها و تصاویر شخصی خود را در اختیار مرد قرار می دهد که همین علت بابت مزاحمت و اخاذی می شود. این مقام انتظامی خاطرنشان کرد : شهروندان در فضای مجازی با افرادی که آن‌ها را نمی‌شناسند، رابطه برقرار نکنند و مهم‌تر از آن در صورتی که با فردی در فضای مجازی آشنا شدند از ارسال تصاویر و فیلم‌های خصوصی خودشان در فضای مجازی برای اشخاص جدا خود‌داری نمایند. سرهنگ الوانی به یکی از پرونده های مزاحمت نیز اشاره و گفت: خانمی در رابطه دوستی عکس های خصوصیش را برای فردی ارسال می کند که بعد از مدتی آن فرد به این بهانه خانم را مورد اخاذی قرار می دهد. وی افزود: در ابتدا خانم به حرف متهم گوش کرده و مبالغی را ارسال می کند اما پس از مدتی متهم درخواست فروش طلا و جواهرات ان خانم را می کند که متاسفانه به دلیل اینکه خانم مورد تهدید واقع شده بود ک تصاویر خصوصی اش منتشر می شود، طلا و جواهرات خودش را فروخته و مبلغ را واریز می کند. الوانی ادامه داد: این موضوع باعث می شود که خانواده دختر مشکوک شوند و از وی درباره جواهراتش سوال کنند که بلاخره دختر این موضوع را خانواده اش اطلاع می دهد و همراه با پدرش از این فرد شکایت می کنند. این مقام سایبری گفت: با توجه به اقدامات تخصصی صورت گرفته توسط کارشناسان پلیس فتا متهم که در خارج از استان زندگی می‌کرد، شناسایی و با هماهنگی مقام قضایی به این پلیس احضار شد و در نهایت مبالغ کلاه برداری شده بازگشت داده شد.

جوانان در صدر متهمان سایبری

رئیس پلیس فتا با بیان اینکه متهمان در این حوزه جوانان تشکیل می دهند، گفت: در جزائم اقتصادی طیف سنی متهمین ۱۶ تا ۲۱ سال است که بیانگر آشنایی کامل جوانان به این حوزه می باشند. الوانی با بیان اینکه در پرونده های اقتصادی استان هیچ گونه متهمی در استان ما نیست، گفت: اغلب متهمان از استان های مرکزی و غربی کشور هستند و متاسفانه هم استانی ها در این حوزه بزه هستند و مورد کلاه برداری قرار می گیرند. به گفته وی در حوزه جرائم مزاحمت و هکت حیثیت طیف سنی افراد بین ۲۰ الی ۳۰ تشکیل می دهند:

بلافاصله به پلیس فتا مراجعه کنید

وی افزود: پیامک جعلی برای یکی از شهروندان ارسال شد که فرد برای پرداخت هزینه مد نظر به درگاه کلاه بردارن ورود کرد و اطلاعات حساب وی توسط این افراد ذخیره شد. الوانی افزود: این افراد مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان از حساب این شخص خارج می کنند که با مراجعه به موقع مالباخته این عدد برگشت داده می شود. الوانی با اشار به اهمیت پیگیری سریع شهروندان در این حوزه ها، گفت: اگر شهروندان به موقع به پلیس فتا مراجعه نکنند، ممکن است این مبلغ از چرخه بانک خارج شود. وی در این گفتگو از والدین خواست نظارت بیشتری را بر اعمال فرزندان خود در فضای مجازی داشته باشند، گفت: در سامانه شاد دوستی هایی بین دختر و پسر نوجوان ما شکل می گیرد که در برخی از موارد باعث مزاحمت های مجازی می شود. رئیس پلیس فتا استان گفت: در ۶ شهرستان طبس، فردوس، بشرویه، سرایان، قائن و نهبندان نمایندگان پلیس فتا حضور دارند و به شهروندان خدمترسانی می کنند .

شماره ۰۹۶۳۸۰ جهت تماس
با پلیس فتا برای اعلام شکایت

الوانی با بیان اینکه نقاط ضعف را همه طور مرتب شناسایی می کنیم، عنوان کرد: شهروندان هم استانی با با دنبال کردن هشتگ خرید امن از آخرین هشدار های سایبری پلیس اطلاع و با ترفند های کلاه برداران آشنا شوند. رئیس پلیس فتا عنوان کرد: شماره تماس ۰۹۶۳۸۰ به طور شبانه روزی آماده هرگونه گزارشات شهروندان در این خصوص است و شهروندان قبل از هرگونه عمل اینترنتی مثل پرداخت وجه با این شماره تماس بگیرند تا از صحت و سقم آن باخبر شوند.