بهروزی فر- آن روزها که وزارتخانه های نفت و نیرو به واسطه خبر سازمان های جهانی هواشناسی و اطلاع از بروز سرمای شدید زمستان امسال در خاورمیانه و از جمله ایران، تحت تأثیر پدیده آب و هوایی “ال نینو”، پیام هشدار صادر کردند، سازمان هواشناسی کشور اما به صراحت این موضوع را رد کرد و اعلام نمود؛ “فصل پاییز و ماه های ابتدایی زمستان، نه تنها سردتر نخواهد بود، بلکه دمای هوا، گرم تر از حد نرمال پیش بینی شده است” ! واقعیت این بود که “اداره ملی اقیانوس شناسی و هواشناسی آمریکا”، اعلام کرد “ال نینو”، به عنوان قدرتمندترین چرخه آب و هوایی ۶۵ سال گذشته، در حال شکل گیری در قوی ترین حالت خود در دهه های اخیر است و تأثیرات عظیمی بر آب و هوا در سراسر جهان، از جمله ایران خواهد گذاشت.“ال نینو” پدیده ای است که هر ۲ تا ۷ سال در اقیانوس آرام شکل می گیرد و به دلیل گردش امواج میانی، روی تمام زمین از جمله ایران تأثیر می گذارد، البته این تأثیر غیر مستقیم است اما ۶ تا ۱۸ ماه ادامه دارد. نکته قابل توجه در پدیده جوی”ال نینو” این است که با بروز آن، نوسانات متضاد آب و هوایی، گرد و غبار نامنظم، بارندگی و تغییرات دمایی شدید، قابل پیش بینی است. این پدیده در ابتدای دهه ۸۰ میلادی، کشورهای منطقه شرقی آسیا را با خشکسالی مواجه کرد، اما نقشه های پیش یابی هواشناسی نشان می دهند “ال نینو”، علاوه بر تغییرات در شرایط آب و هوایی، افزایش بارندگی در ۱۵ سال آینده را به همراه داشته باشد. پیش بینی ها اگر چه رد شد، اما مشاهده و لمس شرایط آب و هوایی موجود به ویژه در استان خودمان،آن را تأیید می کند. این که در یک اتفاق بی سابقه، خراسان جنوبی، طی چند شب مکرر، عنوان سردترین مرکز یا دومین مرکز سرد کشور معرفی می شود و دمای استخوان سوز هوا، بیش از استان های غربی کشور می شود که به واسطه اقلیم خاص شان همیشه سرد و پر برف و باران هستند، چاره ای جز باور و پذیرش این پیش بینی را باقی نمی گذارد. باری به هر جهت! و شاید در یک اقدام غیرمنتظره! یا هر چیز دیگری! هوا در مناطق شرقی به ویژه خراسان جنوبی به شدت سرد شد. کاهش بیش از حد دمای هوا، پیش بینی وزیر نیرو که گفته بود؛”احتمال روی آوردن مردم به گرمایش از طریق برق افزایش می یابد (مشابه زمستان ۸۶)، لذا ضروری است اقدام لازم به عمل آید”. را به منصه ظهور رساند و شعله بخاری ها و درجه موتور خانه ها را نیز افزایش داد. شرکت گاز هم از همان ابتدا، تمهیدات لازم برای برخورد با این شرایط را چید و شد، آن چه که الان شاهدش هستیم. سرمای شدید هوا، خود را به ما رساند و حوزه های مختلف، هشدارهای خود را به امید جدی گرفتن آنها از ناحیه مردم تکرار کردند. یکی از این مجموعه های پردغدغه، شرکت آب و فاضلاب بود که به منظور پیشگیری از تکرار حوادث تلخ زمستان ۸۶، از مشترکین خود خواست؛ تمهیدات لازم را بیندیشند تا در این سردی استخوان سوز به قطع آب ناشی از ترکیدگی لوله ها یا یخ زدگی کنتور مبتلا نشوند. هشدارها از این قرار بود،” آب لوله‌های غیر ضروری مانند کولر را تخلیه کنید، با استفاده از پوشش‌های مناسب از جمله کیسه های پوشال، پشم شیشه، خاک اره، گونی و … کنتورها و لوله های روباز را عایق بندی نمایید، به خاطر داشته باشید در دمای زیر ۱۰ درجه سانتیگراد هیچ پوششی غیر از پشم شیشه نمی تواند مانع یخ زدگی شود و بالاخره این که شیر فلکه بعد از کنتور را در املاک خالی از سکنه ببندید”. نکته های هشدار دهنده وزارت نیرو و در استان، شرکت آب و فاضلاب، چند تذکر هم به همراه داشت؛” در صورت بروز یخ زدگی کنتور و تأسیسات آب، از ریختن آب جوش بر روی کنتور که موجب ترکیدگی و نشتی خواهد شد و باز گذاشتن شیر آب، که موجب هدر رفت آب آشامیدنی می شود، خودداری کنید، اگر شیر آبی دچار یخ زدگی شده باشد، هرگز سعی نکنید آن را باز یا بسته کنید، چرا که سبب شکستگی و ترک داخلی دیواره شیر آب می شود، برای رفع یخ زدگی کنتور و لوله های روباز، فقط کافی است با صبر و حوصله از آب ولرم، حرارت غیر مستقیم و سشوار استفاده شود”. اینکه این حوزه چقدر در انتشار هشدارهایش موفق بوده، یک بخش کار است و این که مشترکین چقدر آنها را جدی گرفتند، آن روی سکه! ولی این روزها، صدای گلایه های برخی هم استانی هاست که از گوشه و کنار شهرها و به ویژه مناطق روستایی مبنی بر قطع آب منازل، ناشی از ترکیدگی لوله و یخ زدگی کنتورها به گوش می رسد، شهروندانی شاکی که به جهت اهمالی که صورت گرفته، به دردسر افتاده اند و انتظار به حق شان، رسیدن خیلی سریع مأموران اتفاقات شرکت آب و فاضلاب و رفع این مشکل است، غافل از این که، پروسه انجام کارهای اداری برای اعزام به مأموریت را که فاکتور بگیریم، همان، طی طریق از مرکز شهرستان یا شهر محدوده زندگی شان به روستایی که سکونت دارند، صرف زمان نیاز دارد و وقت می برد.یادمان باشد، ما خود بهترین گزینه برای انجام کارهای مان هستیم، کافی است دانش مان را در مورد برخی مسایل اندکی افزایش دهیم. (لطفاً نظرات و پیشنهادات خود درباره این سرمقاله را از طریق ۰۹۹۲۲۱۳۴۲۸۷ اعلام یا ارسال بفرمایید)
نصرآبادی- رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان بیرجند از ارائه آموزش‌های امدادی به بیش از ۱۱
