آبخیزداری خراسان جنوبی طی سه سال گذشته توانسته در اجرای طرح های آبخیزداری شاگرد اول کشور شود،در کنار این تکاپوی خوب برای آبخیزداری برای کاهش بیابانزایی نیز گام های ویژه ای
برداشته شده که نمونه ی آن تثبیت شن های روان در طبس و نیز جنگل های دست کاشت است،این عملکرد باعث شد در سفر معاون آبخیزداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به استان اعتبارت سال ۱۴۰۰ برای این اداره ی کل در بخش آبخیزداری و بیابانزدایی ۳ برابر شود. معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ما گفت: هر قطره آب در این استان با توجه به شدت خشکسالی ها همانند یک الماس با ارزش است و تنها راه نجات از این بحران آب نیز اجرای طرح های آبخیزداری است. پرویز گرشاسبی افزود: اعتبارات آبخیزداری خراسان جنوبی در سال گذشته ۳۲ میلیارد تومان بوده که بیش از ۹۴ درصد از آن تخصیص یافته است. معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ادامه داد: در سال ۱۴۰۰ این اعتبارات به ۶۰ میلیارد تومان افزایش می‌یابد،که رشد دو برابری خواهد داشت و قطعی است. وی با اشاره به اینکه بخش دیگر این اعتبارات از سرفصل های دیگر تامین می شود توضیح داد: بر اساس تبصره‌ای در سال جاری، ۱۵ درصد از اعتبارات حاصل از فروش آب چاه‌های مجاز و غیر مجاز کشاورزی به فعالیت‌های آبخیزداری می‌رسد. چه چاه هایی که کنتور دارند چه چاه هایی که کنتور ندارند. برای چاه های مجاز هر متر مکعب ۲۰ تومن و برای چاه های غیر مجاز ۱۰۰ تومن قرار است وجه اخذ شود که قطعا منبع درآمدی خوبی برای انجام فعالیت های آبخیزداری است. گرشاسبی ادامه داد:علاوه بر این در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ قرار است هزار میلیارد تومان از اعتبارات شهرداری‌ها و وزارت کشور برای کنترل سیل حوضه‌های شهری و رواناب‌های داخل شهر هزینه شود. وی ادامه داد: این اعتبارات با اولویت شهرهایی که دارای طرح‌های آبخیز شهری هستند، هزینه می‌شود. معاون سازمان مراتع و جنگل ها گفت: در قانون بودجه سال ۱۴۰۰، هزار میلیارد تومان از اعتبارات شهرداری ها و وزارت کشور برای کنترل سیل حوضه های شهری و رواناب های داخل شهر هزینه می شود،البته برای بخش هایی که طرح مطالعاتی دارند. هر استانی و هر شهر و شهرداری که بتواند زودتر با اداره کل منابع طبیعی تفاهم کند و این طرح ها را جاری کند می تواند از آن قانون استفاده کند و ۵۰ درصد اعتبار را شهرداری و ۵۰ درصد را دولت بدهد که منابع بسیار خوبی است تا در حوزه های آبریز شهری بتوانیم آبخیزداری را اجرایی کنیم. پرویز گرشاسبی با بیان اینکه سال ۱۳۹۵ قانونی پیرامون تأمین آب شرب شهرها و روستاها به تصویب رسید، افزود: بند ب ماده هفت این قانون پیرامون تأمین آب شرب شهر و روستا از طریق فعالیت‌های آبخیز داری سخن گفته است. وی بیان کرد: بر اساس این قانون منابع اعتباری فعالیت‌های آبخیزداری که می‌تواند به طور مستقیم و غیر مستقیم منابع آب شرب شهر و روستا را تقویت کند، باید توسط وزارت نیرو پرداخت شود. معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری اظهار کرد:حتی گفته شده اگر وزارت نیرو برای تأمین این اعتبار، پول ندارد باید اموال مازادش را بفروشد. وی با بیان اینکه طی برهه‌ای از زمان از این قانون به خوبی استفاده نشده است، اظهار کرد: با پیگیری‌های انجام شده مقرر شده استان‌ها میزان پروژه‌ها و اعتبارات مورد نیاز در امر آبخیزداری را گزارش دهند.تا از این طریق اعتبار مورد نیاز تامین شود.که سازمان جنگل ها در سطح وزارت نیرو پیگیری کند

مطالعات آبخیزداری به چشم آمد

با توجه به اینکه در خراسان جنوبی بیشتر طرح های آبخیزداری اجرایی شده است اما در بحث مطالعات چالش های اعتباری فراوانی وجود دارد.معاون آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان جنگل ها در پاسخ به این چالش مهم گفت: قبول دارم که اعتبار مطالعات صندوق توسعه ضعیف بود اما امسال دوباره مطالعات بیشتر آغاز خواهد شد. گرشاسبی تصریح کرد: متاسفانه در برخی از مناطق مطالعات آبخیزداری زیادی داریم که اجرایی نشده و در برخی مناطق مطالعاتی نداشته ایم؛ لذا استان ها باید این مورد را مدیریت کنند. وی با اشاره به مطالعات کم استان خراسان جنوبی در حوزه آبخیزداری، گفت: امسال محدودیتی برای تامین اعتبارات مطالعات آبخیزداری نداریم و مطالعات در سال ۱۴۰۰ دوباره آغاز می شود. معاون آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان جنگل ها با تأکید بر اینکه پیشرفت مطالعات آبخیزداری نسبت به اجرا باید در حد معقول باشد، گفت: انتظار است تا عملیات اجرایی آبخیزداری بعد از مطالعه اجرایی شود. گرشاسبی گفت: در صورتی که ۲۰ درصد مطالعات آبخیزداری استان خراسان جنوبی نسبت به سطح اجرایی جلو باشد معقول است.

نمره خوب منابع طبیعی در ترسیب کربن

یکی دیگر از نمره های خوب خراسان جنوبی در اجرای پروژه ی ترسیب کردبن است که آن استان را جهانی کرده است. طرحی برای بیابانزدایی که خود نمونه ای برای تمام کشور شد و بعد از آن تعداد زیادی از استان ها این طرح را اجرایی کردند. مدیرکل امور بیابان ها در سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز در گفت و گو با آوا گفت: پروژه های ترسیب کربن، پروژه های مشارکتی مبتنی بر توسعه روستایی است که دست آموخته های این پروژه که به صورت ویژه از خراسان جنوبی به دست آمده است نه تنها در استان های کشور بلکه در دستگاه های اجرایی دیگر به عنوان یک الگو مورد بهره برداری قرار گرفته است. وی با بیان اینکه ردپای چهارچوب و الگوی منطقی پروژه ترسیب کربن را در بسیاری از مناطق توسعه روستایی و نهادهای مختلف مشاهده می کنیم، افزد: پروژه ترسیب کربن در مقطع فاز سوم در سازمان جنگل ها قرار دارد و در چهار استان با اعتبارات مشترک دولتی و اعتبارات صندوق زیست محیطی جهانی اجرا می شود. جعفریان تصریح کرد:نه تنها پروژه ترسیب کربن بلکه پروژه احیای جنگل های مناطق خشک (RFLDL) هم یکی از پروژه های فعال بین المللی است که در خراسان جنوبی اجرا می شود، لذا این استان، فعال ترین استان کشور در حوزه اجرای پروژه های بین المللی در سازمان جنگل ها است. وی با بیان اینکه پروژه ترسیب کربن در فاز سوم اثربخشی و استفاده از درس آموخته های پروژه، در تسریع سایر پروژه های سازمان جنگل ها استفاده می شود، ادامه داد: انتظار است نتیجه اجرای پروژه های ترسیب کربن در سطح کلان سازمانی ملموس شود. مدیرکل امور بیابان ها سازمان جنل ها و مراتع آبخیزداری عنوان کرد: پروژه ترسیب کربن در فاز سوم است و اداره منابع طبیعی استان خراسان جنوبی همانطور که تاکنون در این پروژه پیشتاز بوده است باید در حال حاضر نیروی انسانی مورد نیاز را برای ترسیب کربن تعریف کند.
اعتبار ویژه برای ترسیب کربن

جعفریان تصریح کرد: پروژه ترسیب کربن خراسان جنوبی به لحاظ نیروی انسانی در مضیقه است، لذا حتما باید در این خصوص چاره اندیشی شود تا فاز سوم این پروژه که بهره گرفتن از تجربه ها در سایر فعالیت های سازمان است، محقق شود. وی با بیان اینکه اعتبار ملی برای پروژه ترسیب کربن خراسان جنوبی تعریف شده است، گفت: یک میلیارد تومان اعتبار ملی و یک میلیارد تومان اعتبار استانی برای پروژه ترسیب کربن اختصاص یافته است که از یک میلیارد تومان اعتبار ملی ۵۰ درصد سهم سازمان جنگل ها است. مدیرکل امور بیابان ها سازمان جنگل ها و مراتع آبخیزداری مطرح کرد: منابع اعتباری استان در پروژه ترسیب کربن قابل توجه است و باید بتوانیم چالش ها و نقاط ضعف را شناسایی کنیم. جعفریان گفت: سال گذشته سندی تحت عنوان الگوی مشارکتی مدیریت مناطق بیابانی تعریف شد، اجرای این الگو نیازمند تبیین ملاحضات در تمامی سطوح و تعریف همکاری با دستگاه های اجرایی مختلف از طریق تسهیل گری مناسب است لذا مهمترین عامل موفقیت این سند ابلاغی را در موفقیت عملکرد مطلوب و مناسب پروژه ترسیب کربن می دانیم. وی در پایان خاطرنشان کرد: انتظار داریم استان خراسان جنوبی یکی از بهترین الگوهای اجرای مدل مشارکتی مناطق بیابانی باشد. محمودآبادی